Izvor: RTNK
Međunarodno udruženje književnih stvaralaca i umjetnika Nekazano iz Bara izdavač je knjige “Dramski vodič kroz Nikšić” čiji je autor Snežana R. Radulović.
Redaktori su prof. dr Dragomir Kićović, prof. dr Miroslav Doderović (Filozofski fakultet, Nikšić), prof. dr Draga Bojović (Filološki fakultet, Nikšić) i dr Nedeljko Radosavljević (Istorijski institut, Beograd), a recenzenti docent dr Aleksandar Stamatović (Filozofski fakultet, Nikšić), dr Milutin Đuričković (Institut za dečiju književnost, Beograd) i dr Panajotis Asimopulos (Vojna Akademija Grčke & Akademija Vazduhoplovstva Grčke).
O knjizi u nastavku pročitajte u tekstu pod naslovom “Najbolje nešto u Nikšiću” prof. dr Miroslava Doderovića.
Ovaj vodič kroz naš grad, autorke Snežane Radulović, upoznaće čitaoce, čak i one koji već žive u njemu, s jednim sasvim novim Nikšićem. U njemu se mogu otkriti mnogi zaboravljeni i nepoznati detalji o našem gradu, ne samo iz njegove dalje prošlosti već i iz poslednjih decenija dvadesetog vijeka. U razumijevanju višestrukog značaja prostora za čovjeka potrebno je imati u vidu da je čovjek složeno i višestrano biće. Pored toga što je homo sapiens (razumno biće), zoon politikon (političko biće), homo economicus (ekonomsko biće), homo religiozus (biće vjerovanja), homo ludens (biće koje se igra), homo simbolikum (biće koje koristi simbole), homo konzumens (potrošačko biće), homo faber (biće koje radi), on je i homo prohemisus (biće prostora). Naime, geografi smatraju da prostor (geografski) u kojem čovjek živi sa svojim kvantitetom i kvalitetom oblikuje njegov život. Ali taj determinizam nije jednostran: i čovjek oblikuje prostor, tako da možemo govoriti o svojevrsnoj interakciji čovjeka i prostora. Čovjek štiti svoj prostor i voli. Sve ove aspekte prostora Snežana Radulović na primjeru Nikšića kompleksno sagledava i iskazuje. Riječ je o prostoru najtipičnijeg predjela krša (karsta) u svijetu. Veliki prostor koji opština zauzima, 2065 km², uzrok je izdvajanja nekoliko reljefnih cjelina: zaravni dubokog krša, udolina i visokih planina i površi. Nikšić je posebna priča, satkana od stvarnosti i mašte. To je neprekidni tok življenja, rada, borbe, stremljenja i shvatanja njegovoga stanovništva. To je ono što čini poseban izazov za svakoga ko želi da pronikne u njegovu tajnu postojanja i otkrije njegovo duhovno i svjetovno lice. Dies diem docet – Dan dan poučava. Iz dana u dan uči!
Grad Nikšić je od svog postojanja bio izložen burnim društvenim zbivanjima, ratovima, pljačkama i pustošenjima. Život i opstanak u njemu bili su uslovljeni izuzetnim geografskim položajem. Grad se nalazi u prostranom i plodnom nikšićkom polju, išaranom rijekama i ogrljenom šumovitim planinama ispresijecanim klancima i prevojima. NJegova istorija protkana je sjajem i tamom, uzdizanjima i rušenjima, bogatstvom i siromaštvom, slobodom i robovanjem. LJudi su tu živjeli od davnina. Zna se da je postojao u sva tri velika razdoblja ljudske istorije: u starom, srednjem i novom vijeku, bilo kao Anderba, Anagastum, Onogošt ili Nikšić. Starine Nikšića i njegove okoline proučavali su mnogi arheolozi, među kojima su i u svijetu poznata imena: Ser Artur Evans, Dimitrije Sergejevski, Pavle Rovinski, Stojan Novaković i Konstantin Jireček. U gradu Nikšiću, kao njegov ukras i spomenik slobodi, uzdiže se, na Petrovoj glavici, impozantno zdanje, jedna među najljepšim crkvama u Crnoj Gori, Saborna crkva posvećena Svetom Vasiliju Ostroškom – Čudotvorcu. Nikšić je mnogo puta rušen, njegovo stanovništvo ubijano i raseljavano, ali je ponovo nicao iz ruševina i pepela, uvijek drugačiji. Mislimo da je Dramski vodič kroz Nikšić dobra umjetnička dramska matrica u povezivanju istorijskog i geografskog, turističkog, sprege sa aktuelnim. Objektivno gledano ova knjiga, odiše porukama najvećih ljudskih vrijednosti i poukama za sve one, koji iz raznoraznih razloga, zanemaruju ili popuštaju pred naletom potrošačkog jednoumlja. Sve što podsjeća na vrijednost u ovo vrijeme na velikom je iskušenju, primorano da se bori za opstanak.
Mnogi dramski tekstovi koji su nastali prije više decenija, neki i pre nekoliko vekova izvode se na sceni i dan danas upravo zbog toga što su pisci prepoznali nešto vanvremensko, svojstveno čoveku i nepromenljivo. Koliko je teško stvoriti dramu koja će dugo biti aktuelna i koju će moći da razumiju ljudi, to znaju samo pisci kao što je Snežana Radulović. Takav put posut je trnjem i pun je stranputica. Pisci se tokom stvaranja dramskog teksta suočavaju sa raznim krizama, blokadama, nesigurnostima. Usamljenost koja im je često potrebna da bi o ideji intenzivno razmišljali ponekad ih previše udalji čak i od onih koji su im najbliži, autorka je uspjela. Posebna karakteristika i vrijednost monografije jesu stil i način obrade. Pisano je stručno veoma čitljivo, privlačno i zanimljivo. Pored izuzetno dobrog poznavanja i povezivanja svih činilaca vezanih za Nikšić, mora se istaći i lakoća izražavanja, jer cio tekst se odlikuje specifičnim izrazima svojstvenim autorki, koji oplemenjuju tekst, čine ga interesantnim i omogućavaju lakše shvatanje naučnih činjenica. U svakom slučaju, ovo djelo pionirskog karaktera ima za cilj da prokrči put novim tekstovima.
Vodič (…) sadrži odgovore na bitna istorije, geografije i kulture pitanja, kao i literaturu. Dramski vodič kroz Nikšić je dizajniran i može da stane rame uz rame s vodičima velikih svjetskih izdavača.
Riječju, autorica je uradila impozantan posao koji ima veoma složenu dimenziju i nemjerljivu težinu. (…)
